maandag 26 november 2012

Leren leren, hoe ingewikkeld kan het zijn?

Mensen worden geboren met een natuurlijke nieuwsgierigheid. 
Deze nieuwsgierigheid wordt ingezet om te begrijpen en te willen ontwikkelen: woorden, beelden, emoties, interactie, kennis, vaardigheden. 
Zo zal een baby een nieuw speeltje in de box bekijken, betasten, en na enige tijd... of juist meteen, in de mond stoppen.
Om te kunnen leren moet er allereerst aan basisbehoeften als veiligheid en vertrouwen worden voldaan om de randvoorwaarden om te kunnen leren te garanderen. 
Diezelfde baby heeft het dus nodig om gehecht te zijn, om liefde, vertrouwen en veiligheid te ervaren.
Daarnaast is er een natuurlijke ontwikkelingslijn. Deze kun je langs de ontwikkeling van bijv. een schoolkind, levensfase of life-event leggen, en dan kun je een inschatting maken over het verloop van het leren.
Dat is ook de reden dat de baby uit het voorbeeld, het speeltje in de mond stopt, dat past bij de ontwikkelingsfase.
Om een inschatting te kunnen maken over hetgeen geleerd kan gaan worden, moet je weten wat de beginsituatie is, het startpunt. Van daaruit kun je een leerstrategie bepalen, zowel voor de geoefende autodidact als de leerkracht voor de leerling.
Belangrijk daarbij is om te weten wat de leerstijl is van de lerende, hoe leert de ander optimaal?

Want:
- Sluit deze lesstof aan bij die natuurlijke behoefte om te leren?
(Is dit wat ik wil leren, op dit moment, op deze manier.)
- Voelt iemand zich senang genoeg om zich lerend op te stellen? 
- Straalt de ander vertrouwen uit? 
- Heeft de lerende, vertrouwen in het eigen leerproces?
(Ik kan dit leren, met jou, op dit moment.)
- Zijn er voldoende prikkelende leermiddelen? 
- Is de leeromgeving uitnodigend?
(Hier gaat het gebeuren, hier kan ik iets leren.)

Bovenstaande vragen zijn een noodzakelijk instrument voor leerkracht en leerling om te leren van, met en aan elkaar. Leren leren.

Er is inzicht nodig in je eigen leerproces, de stappen die je neemt tijdens het leren. Of dat nu in een bewust gecreëerde context is of dat het hier over terloops leren gaat, inzicht in je eigen leerproces is belangrijk om je te ontwikkelen.
Nieuwsgierigheid blijkt uit het formuleren van vragen die iemand aanzetten tot het nadenken over het leren zelf. Een terugkerend moment van bezinning en reflectie is nodig om te komen tot ontwikkeling. 
Bezinning en reflectie van beide kanten, de leerkracht en de leerling.
Zoals een schoolkind, groep 4, eens tegen zijn juf zei; "ik wil nog wel even doorgaan met rekenen, als u dat helpt om het te begrijpen".
De leerkracht en de leerling. Verrassend is om te bemerken wie wie is. 
De grootmeester komt vaak in kleine gedaanten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten